Medicatie afhankelijke hoofdpijn

Wat is medicatie afhankelijke hoofdpijn?

Medicatieafhankelijke hoofdpijn wordt veroorzaakt door het te vaak nemen van pijnstillers voor spanningshoofdpijn of migraine. Het wordt ook wel hoofdpijn door overmatig medicijngebruik genoemd. Het is een veelvoorkomende oorzaak van hoofdpijn die zich dagelijks of op de meeste dagen voordoet. Ongeveer 25 van de mensen ontwikkelt dit probleem. Hoofdpijn in zijn algemeenheid komt bij vrouwen 2x vaker voor dan bij mannen.

Hoe treedt medicatieafhankelijke hoofdpijn op?

Het volgende is een typisch voorbeeld ....
Je hebt veel last van spanningshoofdpijn of migraine, misschien tijdens een periode van stress. Je neemt vaker pijnstillers dan normaal. Je blijft dit een tijdje lang doen. Daarom raakt je lichaam gewend aan de pijnstillers. Een 'rebound' of 'ontwennings'-hoofdpijn ontwikkelt zich dan wanneer je niet een pijnstiller neemt binnen een dag na de laatste dosis. Je denkt dat dit slechts een andere aanval van spanningshoofdpijn of migraine is, zodat je nog een dosis pijnstillers neemt. Wanneer het effect van elke dosis pijnstillers minder wordt, ontwikkelt een verdere ontwenningshoofdpijn enzovoort.

Een vicieuze cirkel ontstaat. Na een tijd kun je hoofdpijn hebben op de meeste dagen, of elke dag, en uiteindelijk neem je elke dag pijnstillers, of op de meeste dagen. Sommige mensen beginnen pijnstillers 'routinematig' elke dag te nemen om de hoofdpijn proberen te voorkomen. Dit maakt het alleen maar erger.

De hoofdpijn van medicatie afhankelijke hoofdpijn wordt vaak omschreven als 'drukkend' en neigt erger te zijn in de ochtend of na inspanning.

Welke medicijnen veroorzaken medicatieafhankelijke hoofdpijn?

Alle bekende pijnstillers gebruikt voor de behandeling van spanningshoofdpijn of migraine kunnen dit probleem veroorzaken. Dit zijn:

• Codeïne.
• Paracetamol - zeker als het wordt gecombineerd met Codeïne.
• Ontstekingsremmende pijnstillers zoals Aspirine, Ibuprofen, Naproxen, Diclofenac, enz.
• Triptanen gebruikt voor migraine zoals almotriptan, eletriptan, naratriptan, rizatriptan,
  sumatriptan en zolmitriptan.
• Ergotamine.

Opmerking: Strikt genomen worden triptanen en ergotamine niet geklasseerd als pijnstillers. Ze werken op een andere manier. Deze middelen worden wel gebruikt voor de behandeling van migraine en kunnen medicatie afhankelijke hoofdpijn veroorzaken.

Hoe zit het met het nemen van pijnstillers voor andere aandoeningen?

Medicatie afhankelijke hoofdpijn lijkt zich niet te ontwikkelen als je pijnstillers neemt voor andere pijnlijke aandoeningen zoals artritis. Het treedt alleen op als je pijnstillers neemt voor hoofdpijn of migraine. Het is niet duidelijk waarom dit zo is.

Wat is de behandeling van medicatieafhankelijke hoofdpijn?

Het belangrijkste deel van de behandeling is de oorzaak van je frequente hoofdpijn te erkennen en begrijpen - de pijnstillers. Je kunt vervolgens een plan maken om te stoppen met de pijnstillers. Dit kun je het beste doen met het advies van een arts.

Je moet minimaal een tijdje volledig met de pijnstillers stoppen om te genezen van het probleem. Neem geen alternatieve pijnstiller tenzij geadviseerd door een arts (zie hieronder). Wanneer je stopt met de pijnstillers, zal de hoofdpijn eerst erger worden. Sommige mensen worden misselijk, voelen zich angstig of slapen een paar dagen slecht nadat de pijnstillers voor het eerst worden gestopt. Je zult de hoofdpijn en andere symptomen als die zich ontwikkelen voor een tijdje moeten tolereren, totdat de pijnstillers uit je systeem zijn. Je hoofdpijn zou vervolgens geleidelijk terug moeten keren naar een 'normale' frequentie. Dit duurt vaak 7-10 dagen. Echter, in sommige gevallen duurt het weken of maanden voor de hoofdpijn weggaat na het stoppen met de pijnstillers.

In sommige gevallen, als een anti-inflammatoire (ontstekingsremmende) pijnstiller niet de oorzaak is van de medicatieafhankelijke hoofdpijn, dan kan je arts een kuur met anti-inflammatoire pijnstillers adviseren. Dit kan hoofdpijn verlichten na het stoppen van de oorzakelijke pijnstiller. (Dit klinkt misschien onlogisch, maar ontstekingsremmende pijnstillers zitten in een andere 'klasse' van medicijnen dan andere soorten pijnstillers. Dus kan het een optie zijn om ze te gebruiken als een behandeling in sommige gevallen, als je lichaam niet gewend is aan ontstekingsremmende pijnstillers.)

In sommige gevallen, als een anti-inflammatoire pijnstiller de oorzaak is van de medicatieafhankelijke hoofdpijn, dan kan je arts een kuur van amitriptyline adviseren. Dit is geen pijnstiller. Het is een antidepressivum en je moet het elke dag innemen. (Één van de gevolgen van sommige antidepressiva is om de pijn te verlichten en hoofdpijn te voorkómen, zelfs bij mensen die niet depressief zijn). Er wordt met een lage dosering gestart die wellicht kan worden verhoogd na een tijdje. Zodra de hoofdpijnen terug naar een normale frequentie zijn gegaan, wordt de amitriptyline gestopt.

Hoe zit het met de behandeling van hoofdpijn in de toekomst?

met pijnstillers 'zoals nodig’ wanneer het patroon van je hoofdpijn terug naar 'normaal' gaat. Om te voorkomen dat een herhaling van de medicatie afhankelijke hoofdpijn zich voordoet, geldt als een algemene regel:

• Je mag geen pijnstillers voor hoofdpijn slikken op meer dan 15 dagen in een maand.
• Het is in orde om drie of vier doses gedurende een dag te nemen, zo nu en dan. Echter, neem geen pijnstillers voor twee of meer opeenvolgende dagen voor hoofdpijn, zelfs als je hoofdpijn op opeenvolgende dagen hebt.
• Codeïne en tabletten die Codeïne bevatten (Paracetamol/Codeïne bv) moeten allemaal worden vermeden. Ze zijn eerder geneigd medicatie afhankelijke hoofdpijn te veroorzaken dan andere pijnstillers.

Misschien moet je besluiten sommige hoofdpijnen niet te behandelen en gewoon te wachten tot ze over zijn, als je al het aanbevolen quotum pijnstillers in de vorige dagen hebt opgebruikt. Ga naar een arts als de frequente hoofdpijn niet weggaat, of wanneer deze steeds blijft terugkeren.